HỆ THỐNG SỐ ĐẾM CÁC SỐ CỰC LỚN CỦA PHẬT GIÁO

     Từ xa xưa để gọi tên các số cực lớn ,các Phật tử  đã dùng một hệ thống tương đối hoàn hảo cho phép  họ đếm tới con số 10 mũ 29  ( con số có 30 chữ số ) .Dưới đây là nguyên văn mục từ "Số " trong "Phật học từ điển " (Quyển II) của tác giả Đoàn Trung Còn ,Nxb TP .Hồ Chí Minh ,1992,tr.745 :

                                             Theo Thống tôn toán pháp
.......................................................................................................................................................
   -Nhất .......................................................................................................................................1
   -Thập.....................................................................................................................................10
   - Bách..................................................................................................................................100
   -Thiên (Mille)....................................................................................................................1.000
   -Vạn ...............................................................................................................................10.000
   -Thập vạn ....................................................................................................................100.000
   - Bách vạn (Million)...................................................................................................1.000.000
   -Thiên vạn ..............................................................................................................10.000.000
   -Ức.........................................................................................................................100.000.000
   -Thập ức (Milliard ou Billion).............................................................................1.000.000.000
   -Bách ức ..........................................................................................................10.000.000.000
   -Thiên ức .......................................................................................................100.000.000.000
   -Vạn ức (Trillion )........................................................................................1.000.000.000.000
   -Thập vạn ức .......................................................................... .................10.000.000.000.000
   -Bách vạn ức ..........................................................................................100.000.000.000.000
   -Thiên vạn ức (Quatrillion)..................................................................1.000.000.000.000.000
   -Triệu .................................................................................................10.000.000.000.000.000
   -Kinh ...............................................................................................100.000.000.000.000.000
   -Cai (Quintillion)...........................................................................1.000.000.000.000.000.000
   -Tỉ ..............................................................................................10.000.000.000.000.000.000
   -Nhương ..................................................................................100.000.000.000.000.000.000
   -Câu (Sextillion)....................................................................1.000.000.000.000.000.000.000
   -Gián....................................................................................10.000.000.000.000.000.000.000
   -Chánh .............................................................................100.000.000.000.000.000.000.000
   -Tải cực (Septillion).......................................................1.000.000.000.000.000.000.000.000
   -Hằng hà sa .................................................................10.000.000.000.000.000.000.000.000
   -A tăng kì ..................................................................100.000.000.000.000.000.000.000.000
   -Na do tha .............................................................1.000.000.000.000.000.000.000.000.000
   -Bất tư nghị (Bất khả tư nghị ).............................10.000.000.000.000.000.000.000.000.000
   -Vô lượng...........................................................100.000.000.000.000.000.000.000.000.000
    ...............................................................................................................................................................
   Đặc điểm của hệ thống số đếm trong Phật giáo  là phân cấp hơn kém nhau 10 lần .Toàn bộ hệ thống có 30 bậc ,30 tên gọi .mang tính biểu cảm cao ,điều này đã khiến cho tên các con số  không còn khô khan ,đơn thuần là số nữa .