Hai đại tự Trung và Nghĩa trên tường này là để ca ngợi Quan Công. Quan Vũ( ? - 263), tự Vân Trường, nguyên quán huyện Giải, tỉnh Hà Đông( nay là Sơn Tây), Trung Quốc. Tào Tháo trọng tài Ông phong làm Thiên Tướng Quân, rồi Hán Thọ Đình Hầu. Vua Văn Tông nhà Nguyên gia phong Hiển Linh Uy Dũng Anh Tề Vương. Vua Thiệu Trị nhà Thanh ra sắc phong truy tặng danh hiệu Trung Nghĩa Thần Vũ Quan Thánh Đại Đế.
Chữ Nghĩa
Chữ Trung
Hồ tâm dạ phát linh kim khí
Miếu mạo xuân hàm dị mộc hương
Trên Hoành phi đề bốn chữ Nhân Vĩ Cổ Thiên
Hoành phi đề hai chữ Nguyệt Nhuận trên cửa bên phải dẫn vào nếp đền trong cùng, nơi thờ Đức Thánh Trần.
Hoành phi đề hai chữ Hoa Nhật phía trên cửa bên trái, phía trong là bài vị ghi rõ:
Trần triều thượng phụ Hưng Đạo Vương thần vị.
Đây là đôi câu đối Nôm duy nhất ở đền Ngọc Sơn, do không có Lạc khoản nên không rõ niên đại, ai viết. Đôi câu đối Nôm này ca ngợi Hưng Đạo Đại Vương, tương truyền Ngài dùng hồ Lục Thủy làm nơi thao luyện Thủy quân:
Vũ lược luyện hùng binh Lục Thủy ngàn thu ghi sử Việt
Văn tài mưu thượng tướng Bạch Đằng một trận thắng quân Nguyên
Đây là đôi câu đối:
Vạn kim bảo kiếm tàng thu thuỷ
Nhất phiến băng tâm tại ngọc hồ
Nghĩa là :
Guơm báu ngàn vàng ẩn dưới làn nước thu
Một tấm lòng son trong bình ngọc
Đôi câu đối này đặt ở đây nhằm ca ngợi tài năng và đức độ của Đức Thánh Trần. Câu đối này vế thứ nhất ca ngợi tài năng quân sự của Ngài ,vế thứ hai nêu lên đức độ ( Trần Trọng Kim từng chú giải chữ Băng tâm ý là trong lòng đối với danh lợi lạnh lẽo ,coi nhẹ danh lợi ). Điển cố "băng tâm tại ngọc hồ " này có lẽ cùng chung nguồn gốc như trong bài Phù dung lâu tống Tân Tiệm của Vương Xương Linh :
Hàn vũ liên thiên dạ nhập hồ
Bình minh tống khách Sở sơn cô
Lạc Dương thân hữu như tương vấn
Nhất phiến băng tâm tại ngọc hồ.
Dịch:
Mưa suốt ngày đêm lạnh thấu hồ
Sáng ra tiễn bạn núi buồn so
Lạc Dương nếu có người thân hỏi
Giữ lòng trong suốt tại ngọc hồ.
(Chữ hồ cuối câu thứ nhất nghĩa là hồ ao .Chữ hồ cuối câu thứ tư nghĩa là cái bình) .
Đang đêm mưa lạnh vào Ngô
Sáng ngày đưa khách núi Cô trập trùng
Lạc Dương bề bạn hỏi cùng
Băng tâm một mảnh ở trong ngọc hồ.
Trần Trọng Kim dịch
Ban thờ Đức Thánh Trần
Bài vị bên phải ghi: Đông trù ty mệnh, táo phủ thần quân. Bản địa sơn thủy tôn thần. Khai sáng già giám liệt vị tôn linh.
Ra khỏi khu Bái Đường, ngay bên trái là nơi trưng bày tiêu bản cụ Rùa Hồ Gươm.
Riêng về Cụ sẽ có một bài riêng ở phần sau.
Hoành phi đề hai chữ: Phong Nguyệt, trích từ văn bia đền Ngọc Sơn Đế Quân" Thủy Nguyệt Sơn Phong" nghĩa là Trăng lồng dưới nước, Gió lộng trên non.
Ảnh: Nguyễn quốc Việt
Đến đây là kết thúc của loạt bài về đền Ngọc Sơn. Xin được cảm ơn Ông Trần Văn Đạt về phần chú giải toàn bộ các Hoành phi câu đối, Ông Lâm Giang với bài Minh trên Nghiễn Đài.
Sau cùng không thể không nhắc đến Laoquangthau vì nếu không có Anh thì cũng không có loạt bài này. Một lần nữa cảm ơn tất cả các bạn đã đi cùng với tôi trong những lần đi thực địa.
Các Bạn có thể đọc thêm về Đền Ngọc Sơn ở đây.
http://nguyenxuandien.blogspot.com/2010/09/danh-muc-sach-in-tai-en-ngoc-son.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét