Translate

Thứ Sáu, 7 tháng 12, 2012

PHONG KIỀU DẠ BẠC,ĐÔI LỜI DIỄN GIẢI

Nói đến tác phẩm mà bỏ qua tác giả thì quả là thiếu sót lớn,vì vậy hôm nay tôi sẽ nói thêm đôi điều về tác giả và chữ nghĩa trong tuyệt phẩm này để Bạn hiểu thêm về tinh hoa Hán học rồi từ đó cảm thụ ,sử dụng tiếng Việt tốt hơn.
   TRƯƠNG KẾ tiên sinh tự là Ý TÔN  ,người Tương Châu,đỗ Tiến Sĩ .Cuối đời Đại Lịch làm chức Kiểm hiệuTừ bộ viên ngoại lang,sau đó coi việc tài phú ở Hồng Châu.
   Cô Tô là tên núi ở Ngô Huyện, thời Đông Chu ,Ngô Vương Phù Sai cất đài trên núi này cho Tây Thi ở.
   Hàn San tự ở ngoài thành Ngô Huyện. Tương truyền đời nhà Đường có hai nhà sư Hàn San và Thập Đắc trụ trì ở đấy nên gọi là Hàn San tự.
   Trong cuốn Mẹo giải thích từ Hán việt trứ danh của mình,học giả Phan Ngọc có giải thích cặn kẽ về chữ Đối như sau:
     Đối nghĩa là đáp lại còn rõ trong Đối đáp;Ứng đối là đáp lại bằng cách trả lời,từ đó ,nó có nghĩa là hành động đáp lại trước một thực tế mà ta thấy trong Đối xử (Cư xử);Đối phó,phó là cấp,giao;Đối đãi ,Đãi là Đối xử như Hậu đãi,Đối phó với trong nước hay bên trong là Đối nội.Với nước ngoài hay bên ngoài là Đối ngoại ;Đối sách là sách lược đối phó ;chống lại là Phản đối ;cái hiện tượng mình phải tìm cách đối phó là Đối tượng;trả lời trước mặt ,thường là mặt vua là Diện đối;trả lời ở sân vua là Đình đối.
   Muốn đáp lại phải có hai,do đó Đối bao hàm cái nghĩa một cặp .Chữ Đối trongĐôi đũa là từ Hán việt việt hóa và đổi thanh. Nghĩa đôi này chỉ một cặp.có hai đơn vị hình thức phần nào giống nhau.
   Ta có Đối xứng ,Xứng là cân xứng ;Đối ngẫu,Ngẫu là cặp như vợ chồng đẹp đôi là Giai ngẫu;Đối liễn là câu đối,Liễn hay Liên cùng viết như nhau và đồng nghĩa có nghĩa là cặp;Đối diện là mặt đối mặt ;Đối tỷ là so sánh hai cái với nhau(Tỷ) ;Đối chất là Chất vấn hai người và so sánh lời khai của bị can với ngưòi đương sự ;Đối chiếu là so sánh hai cái để làm sáng tỏ ( Chiếu );Đối chứng là đối chất với ngưòi làm chứng ;Đối ứng là tương đương (Ứng ) nhau trong một quan hệ hai vế.
   Hai vế của cặp chuyển thành trái ngược chống lại trong Đối lập (Đứng lên) Đối địch ;Người chống lại là Đối thủ,Đối phương ;Sức nặng chống lại để tạo sự cân bằng là Đối trọng ;Dòng đi ngược lại là Đối lưu ;Trực tiếp chống lại là Đối kháng ( Kháng cự );Đối đầu ,Đối nghịch,Đối địch.
   Có vẻ như là tôi đã quá sa đà vào địa hạt Ngôn ngữ nhưng nếu không hiểu cặn kẽ ngữ nghĩa của từ Đối thì sẽ không thể hiểu đúng,dịch đúng được lời thơ,như vậy chẳng phải là có tội với Thơ ,với Tiền nhân ,Hậu bối và bản thân lắm sao?
   Nói như vậy không có nghĩa là đã có thể dịch Thơ được chưa nói đến hay !Nan giải lắm thay!
   Chính vì vậy mà tôi  chưa thể hãnh diện đưa cho Bạn bản dịch riêng của mình được ,xin hẹn một  ngày gần nhất Bạn nhé.
  


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét