Khi người Pháp xây dựng Phủ Toàn Quyền, họ đã có ý định quy hoạch cả vùng Cửa Tây thành cũ này thành một khu có dinh thự cơ quan văn phòng làm việc, quảng trường và công viên lớn, và thế là Vườn Bách Thảo được xây dựng.Thật ra Vườn Bách Thảo đã nằm trong ý định của nhà cầm quyền trước khi có dự án Phủ Toàn Quyền. Đầu tiên nó nhằm mục đích là một vườn thí nghiệm trồng cây nhiệt đới. Nghị định chính phủ Đông Dương giao cho Brousmiche, một dược sĩ hải quân biệt phái về sở Nông Lâm nghiên cứu làm tờ trình. Lúc đầu dự kiến vườn thí nghiệm này gồm cả một khu vực rộng khoảng năm mươi héc ta, từ làng Ngọc Hà ra sát bờ Hồ Tây. Khi thực hiện thì Vườn Bách Thảo chỉ đến Đường Thành ( Digue Parreau -Hoàng Hoa Thám ngày nay ), chiếm có mười hai héc ta rưỡi . Phía bên kia đường ra đến tận bờ hồ là vườn ươm cây của thành phố .
Bắt đầu năm 1890 khởi công làm Vườn Bách Thảo, nó bao gồm đất các làng Ngọc Hà, Hữu Tiệp và đầm ao làng Khán Xuân ( làng Khán Xuân là tên hợp nhất hai thôn Hậu Khán Sơn và Xuân Sơn ).
Núi Sưa ,tên chữ là Sư Sơn ở giữa Vườn Bách Thảo vẫn bị gọi nhầm là núi Nùng ,sở dĩ gọi vậy vì trên núi có nhiều cây Sưa .
Lưng chừng núi có một ngôi đền nhỏ thờ Huyền Thiên Hắc Đế .Trong đền còn có đôi câu đối sau :
Nhất dạ mộng sinh dương thác Sư Sơn truyền ngọc phả
Cửu thiền phù thốn âm phù Lý Thất thiếp hà ba
Theo truyền thuyết thì thần họ Lý có công giúp nước,phò vua Lý đánh giặc Phương Nam.Trong một trận thủy chiến gay go, bỗng nhiên mây đen kéo đến bao phủ nơi chiến địa, dông tố nổi lên làm đắm nhiều thuyền địch khiến chúng thua to . Ngoài ra Ngài còn được hai làng Ngọc Hà và Hữu Tiệp thờ làm Thành Hoàng .
Trước mặt Núi Sưa có một cái hồ rộng có hòn đảo nhỏ không biết vì sao lại gọi là đảo Con Nhện .
Cầu dẫn ra đảo
Khi làm Vườn Bách Thảo ,phát hiện thấy một ngôi mộ ở sát hồ này , có một tấm bia ghi là mộ của Lê Chất , cựu Tổng Trấn Bắc Hà bị nhà Nguyễn kết tội ( có thể đây là mộ giả của Lê Chất khi ông thụ hình vì sau khi chết xác ông được đưa về quê nhà an táng ), mộ này được xây lại như cũ . ở mé đông bắc sát Phủ Toàn Quyền còn lại ngôi đền Hội Đồng là một di tích lịch sử có từ đầu thế kỷ XIX .
Công việc sửa sang Vườn Bách Thảo phải mất mấy năm , chính quyền bảo hộ sử dụng cả nhân công phạm nhân .Tháng 6 năm 1894 ,một toán mười hai phạm nhân trong nhà lao Hỏa Lò bị đưa ra đây làm việc , họ vốn là nghĩa quân Bãi Sậy bị bắt , thừa lúc lính canh sơ ý đã cướp súng rồi bắn chết tám tên lính canh . Họ chạy trốn theo đường Sơn Tây ,bọn Pháp huy động quân đội đuổi bắt nhưng họ cố thủ trong một ngôi chùa nhỏ ở cánh đồng Từ Liêm ,hy sinh mười một người , chỉ duy nhất một người chạy thoát . Bọn Pháp tức điên lên bèn chặt đầu mười một xác chết đem về bêu ở Hà Nội .
Gọi là Vườn Bách Thảo vì đó là một vườn cây thí nghiệm , tại đây có tới ba nghìn loại thảo mộc , hầu hết đều nhập ngoại .Thời gian đầu định mở ở đây một trường nông nghiệp thực hành đào tạo công nhân và đốc công cho các nhà trồng trọt đồn điền Pháp , sau đó Vườn chỉ còn là vườn thí nghiệm cây nước ngoài di thực .Vườn còn có tên thông thường là Trại Hàng Hoa , vì có vườn ươm này nên lần đầu tiên các giống hoa nước ngoài được phổ biến, phát triển ra các làng xung quanh thành nghề trồng hoa bán cho người trong phố , nhất là dịp lễ tết người Tây dùng nhiều , làng Ngọc Hà ,Hữu Tiệp nổi tiếng về hoa từ đấy .
Hồ Dài
Vào khoảng năm 1920 , một khu công sở mọc lên ở góc tây nam của Vườn :
Nha Nông Lâm ( bây giờ là bộ Nông Nghiệp và phát triển Nông Thôn ) . Cơ quan này trước ở khu trung tâm thành phố chuyển về . Trong nhiều năm Bách Thảo là một khu công viên giải trí lớn , tránh nắng cho dân Hà Nội trong mùa hè .
Cây cao tán rộng lá xanh phủ kín tỏa bóng xuống những con đường rộng rãi ngang dọc khắp nơi trong Vườn . Các hồ nước đều trồng sen , mùa hè hương thơm theo gió mát ngào ngạt khắp nơi .Đó đây có những chuồng chim hoặc thú , có một dãy chuồng nuôi hổ báo, gấu ...
Trên đảo Con Nhện còn thả Sếu , Giang ...Vì thế người ta còn gọi là Vườn Bách Thú . Ngày thường người ta hay dẫn trẻ con vào đây chơi , hóng gió mát và xem thú , trẻ con thích nhất mấy chuồng khỉ .
Ngày xưa nuôi Khỉ trên ngọn giả sơn này nên gọi là Đảo Khỉ.
Bách Thảo làm ra chủ yếu lấy chỗ chơi mát cho Tây đầm Hà Nội nhưng thường đông vào chủ nhật .
Đây cũng là nơi phong cảnh hấp dẫn của Hà Nội , người nông thôn ra chơi ai cũng ao ước lên chơi Bách Thảo , cũng như vào chợ Đồng Xuân và ra Hồ Gươm , có đủ bộ như thế mới toại nguyện .
Cũng có người mang tâm trạng ưu thời mẫn thế lấy cảnh Bách Thú để nói lên tâm sự . Một nhà Nho hồi đầu thế kỷ có làm bài thơ sau :
Một đám cây xanh một dãy chuồng ,
Mỗi chuồng nhốt một thứ chim muông .
Khù khì vua cọp no nằm ngủ ,
Nhớn nhác dân hươu đói chạy cuồng .
Lũ khỉ được ăn bày lắm chuyện ,
Đàn chim chực miếng hót ra tuồng .
Lại còn gấu dại vài ba chú ,
Hì hục tranh nhau một khúc xương .
Bài thơ khuyết danh , nghe nói là làm ra nhân khi vua Thành Thái ra Bắc nhân dịp khánh thành cầu Sông Cái năm 1902 (cầu Long Biên ngày nay ) và vào thăm Vườn Bách Thảo .
Thanh niên Hà Nội những năm 30 thì lại có tâm sự khác , đứng trước chuồng cọp Thế Lữ cảm khái làm bài thơ có những câu :
..."Ta sống mãi trong tình thương nỗi nhớ ,
Thuở tung hoành hống hách những ngày xưa ...
Than ôi ! Thời oanh liệt nay còn đâu ? "
Nhớ rừng
Vườn Bách Thảo chỉ có người đi lại vui chơi lúc ban ngày , về đêm ít ai dám đến , người ta sợ bóng cây tối đen gió rì rào , tiếng cú kêu rờn rợn , tiếng hổ đói nhớ rừng gầm rú . Còn sợ hơn nữa những tên cướp đường lợi dụng đoạn này vắng vẻ . Năm 1929 trong Vườn Bách Thảo đã xảy ra vụ ám sát Nguyễn Văn Kính , một đảng viên Quốc dân đảng phản bội, người thi hành bản án là Ký Con .
Sau này , đây trở thành công viên , bọn thú được đưa về công viên Thủ Lệ gần Đền Voi Phục , Cầu Giấy, Vườn Bách Thảo trở thành vườn thực vật thuần túy .Thường cuối tuần có chiếu phim ở bãi trống cạnh hồ Tròn ( ngoài hồ to ở giữa có đảo Con Nhện ,còn hồ Tròn và hồ Dài được gọi theo hình thể của hồ ). Bọn trẻ con thường trèo tường vào xem ké thì ít , đi rình bọn người lớn hôn nhau thì nhiều ( ngày đó thanh niên yêu nhau chẳng có chỗ mà đi nên hay rủ nhau vào công viên để tâm sự yêu đương ),mùa hè thì đi bắt ve -gọi là sờ ve vì thường phải lần tay quanh gốc cây để bắt chúng ,nhưng về sau bọn trẻ nghĩ ra cách kiếm cái lốp xe cũ đốt lên đi soi ve nhưng thật ra chúng đi soi bọn người lớn là chính , muốn đuổi đi chỉ bằng cách cho thuốc lá hoặc ít tiền .
Trong khoảng mấy năm từ 79 đến 81 , có một vụ tự tử trên núi Sưa bằng lựu đạn của một thanh niên thất tình , đất lõm như cái rá , nội tạng vắt lên tận ngọn cây cao , mấy làng quanh đấy còn nghe thấy tiếng nổ .
Vườn Bách Thảo bây giờ vẫn là nơi ưa thích của đám yêu đương vào tâm sự , chụp ảnh cưới ngoại cảnh cũng vậy , chỉ xót xa cho Vườn vì không được là chính mình , một vườn Thực Vật gồm rất nhiều cây di thực quý hiếm , các em học sinh không có cơ hội được hiểu biết thêm ngoài sách vở .
PHỤ CHÚ:
I. Lịch sử vườn Bách Thảo
Bên cạnh vườn bách thú hay còn gọi là công viên Thủ Lệ, người dân Hà Nội còn quen gọi khu vực gần kề khu di tích Phủ Chủ tịch và Quảng trường Ba Đình là vườn Bách Thảo, nơi có rất nhiều loại cây xanh rợp bóng mát.
Vườn Bách Thảo ngày nay nằm trong vùng Ngọc Hà xưa.
1. Lược sử về vùng Ngọc Hà:
Để truyền thuyết, chính sử và địa lý được dung hòa, có thể lý giải về vùng đất này như sau:
Kể từ năm 866, Tiết Độ Sứ Cao Biền đã đắp hoàn chỉnh thành Đại La. Đến thời vua Lý Thái Tổ về Thăng Long thì khu vực Cấm Thành mới chỉ giới hạn ở phía đông, mà sử sách ghi “Điện Kính Thiên được xây trên núi Nùng” (Long Đỗ) thì vùng Ngọc Hà lúc này chỉ là ngoại vi, nhưng vẫn trong vùng Hoàng Thành. Phía đông là khu vực cung vua, bắc và tây có vòng Hoàng Thành. Phía nam có đê Hoàng Thành che chắn từ đầu phố Phùng Hưng ngày nay đến tận vùng Cầu Giấy. Đất đai có lẽ hoang hóa nên mới có truyền thuyết về ông Hoàng Lệ Mật. Nhưng vùng đất này lúc ấy chưa bao hàm cả Ngọc Khánh và Giảng Võ.
Theo tư liệu, thời Trần Anh Tông, khu Bách Thảo đã có “Ngũ bách hoa viên”, sưu tập 500 loài lan từ Chiêm Thành, Chân Lạp, Trung Hoa, Xiêm...
Sang thời hậu Lê, Cấm Thành nới rộng về phía tây. Bản đồ Thăng Long thời Hồng Đức 1490 vẽ tường phía này giới hạn từ Liễu Giai vuông góc với Cống Đõ (làng Hồ Khẩu). Vòng Hoàng Thành khuôn cả vùng Giảng Võ – Ngọc Khánh, cho thấy trong Cấm Thành và Hoàng Thành có Ngọc Hà, tất nhiên dân không thể ở, khu vực thành khu Giảng Võ.
Sang cuối thời Lê Trung Hưng, Ngọc Hà gọi phường Khán Xuân, Thuộc huyện Vĩnh Thuận . Khán Xuân Phường Cổ, do nhập 2 thôn. Hậu Khán Sơn và Xuân Sơn ( sinh ra bà chúa thơ Nôm Hồ Xuân Hương, có chợ đêm nổi tiếng).
Ngụ lại, chắc chỉ là tướng lĩnh, quan lại và binh sĩ.
Khán Xuân là một làng ở bên bờ phía Nam hồ. Đời chúa Trịnh Giang lập một ly cung và những dãy nhà như quán hàng ở xung quanh, hàng năm mùa hè ra đó nghỉ mát. Đêm đến, bọn nội thần và cung nữ mở chợ bày hàng mua bán, hát xướng làm vui. Những đêm mở chợ, làng Khán Xuân lại sáng rực một góc thành vì đèn nến thắp sáng trưng. Chính vì vậy mà chợ đêm Khán Xuân trở thành một hoạt cảnh đẹp trong kinh thành Thăng Long.
1805 nhà Nguyễn phá thành Thăng Long mà các triều trước xây, thu hẹp lại theo hình vuông nhô ra 8 góc, mỗi chiều khoảng hơn cây số. Giới hạn tường phía tây chỉ đến giáp đường Hùng Vương ngày nay. Kể từ đấy, trên vùng đất mênh mông phía tây từ Ngọc Hà đến Cống Vị sang Giảng Võ, dân cư Thập Tam Trại đông đúc dần...
2. Lược sử về Vườn Bách Thảo
• Thời nhà Lê (Lê Thánh Tông):
Vườn Bách Thảo nằm trong khu vực Giảng Võ của triều Lê trước kia. Thời vua Lê Thánh Tông, vua cho dựng một quả núi đất (mà hiện nay vẫn còn) là nơi duyệt võ đài để mọi người đứng đó xem quân sĩ thao luyện. Vì thế người người xưa mới đặt tên núi ấy là Khán Sơn.
Bách Thảo xưa là nơi có Cổ Nguyệt Đường của nữ sĩ Hồ Xuân Hương.
• Thời kỳ Việt Nam Dân chủ cộng hòa (1945 – 1975)
Vườn bách thảo bị thu hẹp sau khi nhường một phần khá lớn diện tích đất để xây dựng Khu di tích lịch sử Ba Đình, chỉ còn diện tích trên 10 ha nằm trong địa phận phường Ngọc Hà, Q.Ba Đình.
Năm 1973, Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, nằm trên đất vùng Ngọc Hà khởi công từ tháng 9-1973, đến tháng 8-1978 thì khánh thành, là di tích đón khách đông vào bậc nhất nước.
• Thời kỳ Việt Nam xã hội chủ nghĩa (từ 1975 đến nay)
Năm 1975, toàn bộ chim thú được đi chuyển lên công viên Thủ Lệ (nay là Vườn thú Hà nội), Vườn Bách thảo được xây dựng tường bao quanh, diện tích bị thu làm nơi tập kết đồng bào về thăm viếng Lăng chủ tịch Hồ Chí Mình. Sau này, không sử dụng làm điểm tập kết nữa, Vườn Bách thảo lại được giao cho công ty công Viên cây xanh hà nội quản lý.
Vườn Bách Thảo trở lại tên xưa VƯỜN BÁCH THẢO
II. Những đặc điểm của Bách Thảo:
1. Diện tích, địa điểm:
Công viên Bách Thảo nằm phía sau lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Phủ Chủ tịch.. Có hai lối vào, một lối ở đầu phố Hoàng Hoa Thám, một lối ở giữa phố Ngọc Hà.
Tổng diện tích tự nhiên hiện nay của vườn là 10,730 hecta, trong đó diện tích thảm cây xanh là 7 hecta, diện tích mặt hồ nước là 1,9 hecta, đường giao thông nội bộ 1,1 hecta và núi Sưa gần 0,5 hecta.
Bách Thảo còn được một vùng tự nhiên rộng lớn bao quanh hỗ trợ, như phía Bắc và Đông Bắc có Hồ Tây, hồ Trúc Bạch, phía Tây là dải đất phù sa dọc sông Hồng với làng hoa Ngọc Hà, và phía Đông và Đông Nam tập trung một quần thể di tích lịch sử đồ sộ: quảng trường Ba Đình và khu lưu niệm Hồ Chủ Tịch. Không gian bao quanh của vườn Bách Thảo trở thành thóang đãng và văn hóa nhất của Thủ đô, du khách đến vườn Bách Thảo được đắm mình trong khu vực tự nhiên và lịch sử đẹp của Hà Nội.
2. Địa danh Núi Nùng (hay Núi Sưa):
Tên gọi núi được chuyển qua nhiều thời kỳ:
Khán Sơn: Thời vua Lê Thánh Tông, vua cho dựng một quả núi đất (mà hiện nay vẫn còn) là nơi duyệt võ đài để mọi người đứng đó xem quân sĩ thao luyện.
- Khán Sơn là ngọn núi nằm ở phía ngoài gần cổng Tây Bắc của Cấm thành. Điều đó được ghi nhận qua bản đồ Đông Kinh trong Bản đồ Hồng Đức. Nhưng sau khi xây thành Hà Nội thì Khán Sơn lại nằm bên trong thành Hà Nội ở góc Tây Bắc[2]. Khán Sơn nằm ở bên trong, vào góc Tây Bắc[3] của thành Hà Nội, tức khoảng gần góc Phan Đình Phùng - Hùng Vương hiện nay.
- Sau đó, tại đây người ta xây lại thành đền thờ Lê Thánh Tông. Vào khoảng thế kỷ 17, người ta lại tô tượng vua Lê Thánh Tông thờ trong đền để kỷ niệm việc diễn võ. Đến cuối đời Lê, trong những cuộc biến động trong thành Thăng Long giữa các thế lực vua Lê chúa Trịnh, đền bị phá hủy, tượng vua Lê Thánh Tông được đem về thờ ở chùa Huy Văn.
Núi Sưa:
Trên núi Sưa (Sư Sơn) trong Bách Thảo cũng có đền thờ Ngài Thần hoàng là Huyền Thiên Hắc Đế, có công phò trợ Lý Thánh Tông đánh giặc Chiêm Thành. Đền dựng bao giờ, không biết, nhưng ghi được trùng tu tháng 10-1898, thời Nguyễn.
Núi Nùng:
Sự kiện 1945 gắn với núi Nùng - Cuộc đối mặt ngày 17/6/1945 tại núi Nùng, vườn Bách Thảo (Hà Nội). Việc phá cuộc míttinh ngày 17/6/1945 là cuộc tập dượt đấu tranh công khai với địch để ngày 17/8/1945, anh chị em Việt Minh toàn thành Hoàng Diệu đã phá tan cuộc míttinh của “Tổng hội Viên chức” trước Nhà hát Lớn với lá cờ đỏ sao vàng khổ rất lớn, treo từ nóc Nhà hát thành phố xuống gần tới lễ đài, để từ đó có người lên diễn thuyết kêu gọi toàn dân đứng lên làm cuộc khởi nghĩa lịch sử 19/8/1945.
3. Cây cối thực vật
Vườn bách thảo Hà Nội do người Pháp chính thức xây dựng bo vào năm Lúc đầu vườn có diện tích rộng 33 ha, đất đai không bằng phẳng, có gò núi, ao hồ do vun đất cao lên hay khơi sâu xuống. Cây cối rậm rạp được phát quang để mở thêm đường đi lại với các công trình liền kề như phủ toàn quyền Đông dương. Giám đốc vườn bách thảo thời đó là Lơ Ma-riê đã du nhập nhiều cây nhiệt đới để làm vườn ươm.
Một thời gian sau vườn đã có thảm cây xanh tốt, có chim thú, hai hồ nước và gò Sưa.
Khi mới tạo dựng, vườn có diện tích trên 33ha, bao quanh và sân sau của toàn bộ quần thể các dinh phủ và biệt thự của người Pháp. Nơi đây ngoài các loại cây sẵn có, các nhà khoa học còn sưu tập trồng các giống cây bản địa quý hiếm từ Bắc đến Nam, và dẫn giống nhập trồng thí nghiệm các loài cây cỏ lạ từ nhiều vùng trên thế giới. Để tăng thêm sự hấp dẫn và tham quan thưởng ngoạn, rải rác dọc theo lối đi, dưới những rặng cây, người ta cho xây các những chuồng, lồng để nuôi chim thú như hươu, khỉ, hổ, gấu… Trong vườn lại có trồng hoa và có người thường đem hoa bán ở đấy cho nên trước kia người ta vẫn gọi là vườn Bách thú hay Trại hàng hoa.
Trong thời kỳ đại chiến thế giới thứ hai, do suy thoái kinh tế nên nhiều loài chim thú đã bị chết hoặc bị chuyển vào Sài Gòn, chỉ còn lại rất ít thảm thực vật. Suốt trong khoảng thời gian sau đó vườn cũng không được bổ xung thêm được nội dung gì mới.
Công viên Bách Thảo Hà Nội được cấu thành bởi một cảnh quan thu nhỏ bao gồm núi, rừng và hồ nước. Trên mảnh đất tuy nhỏ hẹp của công viên Bách Thảo nhưng có mặt nhiều loài cây gỗ quý hiếm đặc trưng cho các cánh rừng ẩm nhiệt đới phương Nam. Số loài địa phương chiếm trên 2/3 các loài cây hiện hữu, còn lại 1/3 là các loài cây nhập nội từ nhiều châu lục trên thế giới: Châu Mỹ, Châu Phi, Châu Đại Dương. Các loài cây cũng đại diện cho các họ, bộ của hệ thực vật bậc cao có mạch, nổi bật là các loài cây thuộc ngành thực vật hạt trần và thực vật hạt kín. Vào vườn Bách Thảo khách tham quan có dịp chiêm ngưỡng các loài cây thân gỗ có đường kính 2, 3 người ôm; các loại cây thân cột khổng lồ của họ cau dừa; các cây gỗ có bộ rễ phụ buông dài của nhóm si, đa, đề; các loài cây leo thân gỗ, các giò phong lan khoe sắc và các cây cảnh sặc sỡ.
Đặc sản của Bách Thảo là sưa, thứ cây quý đang bị lùng đẵn gần đây. Gần trăm cây lớn nhỏ mọc tập trung, chưa kể gốc chen giữa loài khác. Riêng núi Sưa có 40 gốc, và vùng phía tây cũng ngần ấy cây chen chúc. Hai cây sát tường phía bắc rất cao, gốc tới 60 cây đường kính. Vào giữa xuân, hoa sưa nở chi chít đầy cành, những đóa nhỏ xinh, trắng muốt, bay lả tả trong gió. Đứng xa mà nhìn, cây hình như rất ít lá. Không gian ngồn ngộn sức sống, hoa sưa nở chen giữa nhiều loài hoa đem lại cảm giác lạ lùng giữa chốn người xe chen chúc. Hoa sưa là “thổ sản” hay cây du nhập, vào từ bao giờ, không biết. Nhưng hẳn là phải lâu lắm rồi, thế nên núi Xuân mới có tên khác là Sưa.
Độ cao trung bình: 8 m
Núi Sưa: 17,86 m
Hệ thực vật:
Ngành hạt trần: 01 họ
Ngành hạt kín: 37 họ
Họ thực vật thân gỗ: 38 họ
Loài thực vật thân gỗ: 120 loài
Cá thể thân gỗ: 2.377
Số cây có đường kính < 10cm: 1.525 cá thể (32 loài)
Số cây có đường kính > 10cm: 825 cá thể (90 loài)
Số cây có đường kính < 50cm: 428 cây
Số cây có đường kính > 100cm: 997 cây
Số cây có nhiều cá thể
Từ 10-20 cá thể: 13 loài
Từ 10-20 cá thể: 07 loài
Từ 10-20 cá thể: 06 loài
Cây nội địa chiếm 75% tổng số cây của vườn .
Cây nhập nội chiếm 25%
Thuật ngữ 'Botanical Gardens' thông thường được áp dụng cho khu vườn có một số lượng lớn các cây được sắp xếp cẩn thận và tài liệu để tiến hành các nghiên cứu khoa học.
Để giữ gìn các giá trị của công viên Bách Thảo, các nhà khoa học thuộc trung tâm Công nghệ sinh học phục vụ đời sống và sản xuất (liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam) đã đề xuất ý tưởng xây dựng khu trưng bày tiêu bản sinh vật tại công viên này, phục vụ hoạt động nghiên cứu của các nhà khoa học và việc tìm hiểu học tập của học sinh và người dân.
Trước mắt, sẽ có hai phòng lưu trữ được xây dựng trong công viên Bách Thảo. Mỗi phòng trưng bày khoảng hai trăm hộp tiêu bản mẫu động thực vật quý của Việt Nam. Khách thăm công viên Bách Thảo sẽ được xem các bộ tiêu bản sinh với các thuyết minh sinh động có tranh ảnh và băng hình minh hoạ. Các bộ tiêu bản được giới thiệu theo chủ đề gắn liền với các địa danh, hay với các danh nhân. Hoa, lá, cành… của những loại cây đặc trưng Hà Nội như cây hoa sữa, sấu, sao đen cũng sẽ được lấy để xây dựng bộ tiêu bản đặc biệt về thực vật Hà Nội.
ẢNH OFFLINE HÀ NỘI MÙA THU 2011
Cổng số 3 Hoàng hoa Thám
STA 2 và NOBODY
ANHMATTROI và mẹ con DƯƠNG LAN CHI 80
TÌNH XUÂN
TUỆ MINH
NỒNG NÀN
TRANG LAVIE
HOPEFUL - NHƯ VẠT NẮNG - MÙA HÈ RỰC RỠ - HIỀNNT2608
HUYỀN - BUFFALO
AN LY
NHÍM YÊU
Còn nhiều ảnh nữa trong Album, các bạn vào xem nhé.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét