CUNG ĐẠO

           Cung đạo là nghệ thuật bắn cung của Nhật ( kyudo) còn gọi là xạ nghệ . Cung đạo mang một ý nghĩa triết lý sâu xa. Do vậy mục đích chính của người bắn cung không phải là bắn trúng đích mà là nắm vững cái nghệ thuật bắn cung . Khi cung thủ nắm vững đến mức hoàn thiện từng động tác của mình - thoát ra khỏi cái ý muốn thường ám ảnh là muốn tên phải bắn trúng đích - thì mũi tên sẽ tự lao đến đích. Người Nhật không coi cung đạo là một môn thể thao mà coi nó như là một nghi thức tôn giáo .Do đó "đạo" của cung đạo chẳng phải nói về thể thao gia tập luyện thân thể mà nói về năng lực phát huy từ việc rèn luyện tâm linh, với mục đích bắn trúng mục tiêu tâm linh. Cho nên, trên căn bản, cung thủ nhắm vào chính mình và thậm chí có thể thành công trong việc bắn trúng chính mình.
           Như vậy, cung đạo là những bài học luyện tập tâm linh , là phương pháp tu tập thiền định, người thực hành không thể thành tựu được điều gì ở bên ngoài bằng cung tên, mà chỉ có thể thành tựu trong nội tâm, với chính bản thân.
           Xưa cung tên dùng để săn bắn, chiến đấu , tổ chức nghi lễ ở triều đình, trò chơi hay tranh tài thiện xạ . Do đó rèn luyện việc bắn cung là do tài nghệ và kỹ thuật của chiến sĩ xạ tiễn . Cung tên là một loại võ khí của thời xưa , nhưng nay thì nó là một phương pháp không chỉ riêng nhắm đến mục đích vị lợi hoặc thuần túy thỏa mãn óc thẩm mỹ, mà cốt để tu tâm dưỡng tính, hay nói đúng hơn là để tâm hội nhập với chân lý thâm cùng.Tinh tuý của cung đạo ngày nay là đạt đến chân thiện mỹ , lấy trạng thái tâm linh làm nền tảng .
           Cây cung dùng trong cung đạo lớn hơn nhiều so với loại cung thường . Cây cung này cũng không được cân đối . Sợi dây của cây cung không được chạm vào vòng cung . Mủi tên cũng dài hơn thường lệ . Chiều dài của mủi tên cũng như tầm cao của cây cung tương xứng với vóc dáng của cung thủ . Cung thủ thường dùng cái găng tay bằng da để nắm cung . Khoảng cách và vòng tròn của cái bia xa gần , lớn nhỏ tuỳ thuộc vào người tổ chức. Thông thường , một cái bia tiêu chuẩn có 36cm đường kính, đặt cách cung thủ 28m và trên mặt đất 9cm .
           Rèn luyện bắn cung trước tiên là tu tập nội tâm . Cung tên chỉ là phương tiện cho những gì có thể xảy ra mà không cần tới chúng, chúng chỉ là con đường dẫn tới mục tiêu, chứ chẳng phải là chính mục tiêu, chỉ là những hổ trợ cho bước nhảy vọt tối hậu.
           Giương cung, ngưng lại, buông tên đều phải tuân thủ theo những giáo huấn đặc biệt .Chỉ cần chú ý rằng thân thể phải thư giãn khi đứng, ngồi, hoặc nằm. Nếu cung thủ tập trung tâm lực vào hơi thở thì lúc ấy chỉ còn nhận biết mình đang thở. Như vậy là sai . Muốn tự tách mình ra khỏi cảm giác và tri thức này, người ta không cần tới một quyết tâm nào, bởi vì hơi thở sẽ tự nó đi chậm lại; trở thành mỗi lúc một tiết kiệm hơi thở hơn trước, cuối cùng biến thành mờ nhạt và hoàn toàn thoát ra khỏi sự chú ý của cung thủ .Đáng tiếc rằng cái trạng thái tuyệt diệu chìm đắm trong bản thân đó không kéo dài. Nó dễ bị xáo trộn từ bên trong. Trong giấc ngủ mà làm như vậy là điều nguy hiểm cần phải tránh. Thông thường hành giả sử dụng một bước nhẩy khác thường để tập trung, giống như cái giật mình mà một người đã thức suốt đêm phải tự gây ra cho mình, khi người đó thấy rằng mạng sống của mình tùy thuộc vào các giác quan ở trong tình trạng cảnh giác; chỉ cần bước nhẩy này đã thành công một lần là sau đó chắc chắn hành giả sẽ có thể lập lại nó. Nhờ cái bước nhảy này, tâm linh tự nhiên sanh ra một loại rung động nội tại – một sức rung động có thể được nâng cao thành loại cảm giác mà người ta chỉ trải qua trong những giấc mộng hy hữu, cực kỳ nhẹ nhõm, và lòng tin tưởng nồng nhiệt rằng mình có thể thâu tóm sinh lực từ bất cứ phương hướng nào, để gia tăng hoặc để giảm bớt những căng thẳng tới mức độ thoải mái.
           Trong thuật bắn cung, cái bắn trúng và cái bị bắn không còn là hai đối tượng tách biệt nhau, mà hợp thành một thực thể duy nhất. Người bắn không còn ý thức gì về mình khi chăm chú vào tâm điểm trước mặt. Trạng thái không còn ý thức gì về mình hay "vô tâm", "vô thức", "phi tư lương" này chỉ có được khi cung thủ - người bắn - hoàn toàn vắng lặng, dứt bỏ cái tôi và nhập một với việc trau giồi để hoàn thiện tài năng kỹ thuật; mặc dù trong việc này có cái gì đó thuộc về một đẳng giới rất khác biệt không thể đạt đến bằng bất cứ sự học tập nghệ thuật theo cách tiệm tiến nào
           Tính toán quá kỹ sẽ sai lầm. Toàn bộ công trình bắn cung như vậy là thất bại. Tâm lăng xăng của cung thủ đã phản bội lại chính mình trong mọi hướng và trong mọi môi trường hoạt động.
           Để dễ nhập vào tiến trình giương cung và buông tên, cung thủ quì một đầu gối và bắt đầu nhập định, đứng lên, bước về phía tấm bia theo nghi thức nghiêm trang, kính cẩn dâng cung tên lên trước mặt giống như dâng hiến phẩm vật cúng tế, rồi lắp mũi tên, nâng cung lên, giương cung và chờ đợi với thái độ tâm linh vô cùng tỉnh thức. Sau khi mũi tên và sức căng được thả ra nhanh như tia chớp, cung thủ giữ nguyên tư thế đó, đồng thời chậm rãi thở ra hết hơi rồi hít hơi vào. Chỉ tới lúc đó cung thủ mới được buông thõng tay xuống, cúi chào cái bia và – nếu đã bắn hết tên – lặng lẽ lui về phía sau.
           Như vậy là thuật bắn cung trở thành một nghi lễ để thực hiện “Đại Đạo.”